Xây dựng tuyến du lịch trải nghiệm ở hệ thống Làng hầm địa đạo Vĩnh Linh

Quảng Trị - vùng đất chịu nhiều đau thương trong chiến tranh nay đã và đang thay da đổi thịt từng ngày. Mỗi khi đến Quảng Trị, người ta thường nhắc đến di tích Đôi bờ Hiền Lương – Bến Hải, vĩ tuyến 17, giới tuyến quân sự tạm thời chia cắt hai miền Nam – Bắc. Ở đây đã hứng chịu không biết bao nhiêu bom đạn của kẻ thù, mảnh đất Vĩnh Linh anh hùng không ngày nào ngớt tiếng đạn nổ bom rền (mỗi người dân Vĩnh Linh đã phải hứng chịu 7 tấn bom đạn các loại). Với khẩu hiệu “một tấc không đi, một ly không dời”, nhân dân Vĩnh Linh lũy thép đã đoàn kết một lòng, quyết tâm bảo vệ đất nước bằng hệ thống hầm địa đạo kiên cố và vững chắc trong lòng đất mẹ quê hương.

Trong hệ thống làng hầm Vĩnh Linh, địa đạo Vịnh Mốc (xã Vĩnh Thạch) là công trình tồn tại khá nguyên vẹn cho đến ngày nay – một trong những công trình độc đáo và vĩ đại của thế kỷ XX. Địa đạo Vịnh Mốc thực sự là những ngôi làng thu nhỏ dưới lòng đất với đầy đủ chức năng để sinh hoạt và làm việc: nhà ở, hội trường với sức chứa 50 – 60 người dùng làm nơi hội họp, sinh hoạt, biểu diễn văn nghệ…, bệnh xá, nhà hộ sinh, nhà trẻ, trường học, kho, bếp, giếng nước, nhà vệ sinh…Địa đạo Vịnh Mốc là nhân chứng lịch sử một thời vàng son của dân tộc, cũng là niềm tự hào của người dân Vĩnh Linh nói riêng, Quảng Trị nói chung. Đó là sự đoàn kết, đồng lòng nhất trí, quyết tâm cao độ, niềm tin vào chiến thắng tất yếu của dân tộc, là mồ hôi, công sức, máu và nước mắt của bao người dân lũy thép Vĩnh Linh kiên cường, bất khuất.

Trong thời gian qua, địa đạo Vịnh Mốc đã đón tiếp hàng chục triệu lượt khách trong nước và ngoài nước đến tham quan. Khách tham quan đến địa đạo Vịnh Mốc không chỉ để chiêm ngưỡng công trình độc đáo và vĩ đại này mà qua đó còn hiểu thêm về sức mạnh vĩ đại của nhân dân Việt Nam. Đến địa đạo Vịnh Mốc, khách du lịch sẽ hiểu hơn sức mạnh của cha ông thông qua việc xem phim tư liệu, nghe thuyết minh và tận mắt quan sát cuộc sống trong lòng địa đạo. Tuy nhiên, nếu chỉ dừng tại đó thì vẫn chưa đủ sức hấp dẫn và giữ chân du khách ở lại với đất Vĩnh Linh. Do vậy, theo tôi cần đa dạng hóa các loại hình du lịch, bằng cách xây dựng tuyến du lịch trải nghiệm góp phần tăng hiệu quả khai thác từ hệ thống làng hầm địa đạo Vĩnh Linh. 

Trước hết, cần xây dựng tuyến du lịch về nguồn gắn với câc hoạt động vui chơi, giải trí và sinh hoạt ngay trong lòng hệ thống các làng hầm địa đạo. Đây là một cách để các du khách có thể trải nghiệm cuộc sống khó khăn, vất vả của một thời đã qua của dân tộc. Tuyến du lịch này sẽ được thiết kế và xây dựng tương tự bối cảnh của thời kỳ chiến tranh, du khách sẽ sinh hoạt ngay trong lòng địa đạo như: ăn uống, nghỉ ngơi, học tập, vui chơi, biểu diễn văn nghệ, chơi các trò chơi dân gian, học cách làm mũ rơm, mũ cói…Đồng thời với việc dựng lại bối cảnh chiến tranh, du khách yêu thích cảm giác mạnh sẽ được tham gia các cuộc tập đánh trận giả. Mô hình trận giả sẽ được xây dựng tương tự các hầm hào, thành lũy và khung cảnh của cuộc chiến tranh. Du khách sẽ được chia thành các nhóm nhỏ, được trang bị áo quần, súng sơn, bom nước, lựu đạn khói… để được đóng vai các nhân vật khác nhau trong lịch sử. Tuỳ theo cách xây dựng các hầm địa đạo, cũng như yêu cầu của du khách mà mỗi trận giả sẽ được thiết kế trong thời gian 2 hoặc 3 giờ.

Trong tuyến du lịch trải nghiệm, du khách còn được tham quan, chinh phục vẻ đẹp nguyên sơ và hùng vĩ của rừng nguyên sinh Rú Lịnh – một địa điểm không thể bỏ lỡ khi đến Vĩnh Linh. Rừng nguyên sinh Rú Lịnh là cái tên mang đậm nét địa phương nằm ở phía Đông của huyện Vĩnh Linh và cách địa đạo Vịnh Mốc khoảng 3km. Đến khu du lịch sinh thái Rú Lịnh, du khách còn được thưởng thức những món ăn ngon, mang hương vị của Vĩnh Linh. Do vậy, để tuyến du lịch trải nghiệm thêm phần hấp dẫn đối với du khách, cần đầu tư đa dạng hoá các hình thức vui chơi, giải trí ở khu du lịch sinh thái Rú Lịnh.

Với hệ thống 114 địa đạo trên địa bàn huyện Vĩnh Linh, chúng ta cần kết hợp khai thác các địa đạo khác như: địa đạo Troong Môn, Nam Xuân, Thôn Rọoc (thuộc xã Vĩnh Kim); địa đạo Mũi Si, địa đạo 61 (thuộc thị trấn Cửa Tùng) và địa đạo Công an vũ trang (thuộc xã Vĩnh Nam). Đây là các làng hầm địa đạo có tiềm năng du lịch to lớn, cùng với địa đạo Vĩnh Mốc sẽ tạo nên hệ thống liên kết giữa các địa đạo trên địa bàn huyện Vĩnh Linh quy mô và kỳ vĩ.

Tuyến du lịch trải nghiệm không chỉ là hình thức giải trí dành cho những du khách yêu thích phiêu lưu, khám phá mà còn là cách thức để tìm hiểu những bài học lịch sử một cách sinh động và hấp dẫn. Song song với tuyến du lịch tại địa đạo, cần kết hợp xây dựng tuyến du lịch trải nghiệm khi sống tại nhà dân, cùng sinh hoạt và lao động với nhân dân. Du khách sẽ có những khoảng thời gian thú vị khi được làm một người nông dân thực thụ như: làm vườn, hái tiêu, trồng nén (hành tăm), thu hoạch khoai, sắn, đậu và thưởng thức những thành quả mình làm ra ngay tại cánh đồng là một trong những cảm giác tuyệt vời đối với du khách (đặc biệt là du khách nước ngoài). Đồng thời, kết hợp với việc quảng bá các làng nghề như: tham quan xưởng chế biến cá, làm nước mắm các loại…Ngoài ra, du khách sẽ có thời gian giải trí thú vị như tắm biển, đi câu cá bằng thuyền thúng tại biển cửa Tùng, cửa Việt.

Đồng thời cần đầu tư xây dựng các trạm trung chuyển hay trạm dừng chân tại các địa điểm du lịch như: Địa đạo Vịnh Mốc, cầu Hiền Lương… để kết nối du khách và con người Quảng Trị. Đây không chỉ là nơi du khách dừng chân nghỉ ngơi mà còn là một địa điểm du lịch cho khách tham quan cảm nhận nét riêng, đậm chất Vĩnh Linh qua việc mua sắm quà lưu niệm, hàng thủ công mỹ nghệ, đặc sản…của Quảng Trị nói riêng, Miền Trung nói chung về làm quà cho người thân, gia đình và bạn bè.

Xây dựng tuyến du lịch trải nghiệm ở hệ thống làng hầm địa đạo Vĩnh Linh không chỉ góp phần phát triển kinh tế của địa phương mà còn quảng bá hình ảnh đẹp trong cách sống và làm việc của con người Quảng Trị nói riêng, Việt Nam nói chung trong mắt bạn bè quốc tế, giúp họ hiểu thêm truyền thống lịch sử anh dũng, bất khuất, kiên cường của người dân Việt Nam. Giáo dục cho thế hệ trẻ, đặc biệt là các bạn thanh, thiếu niên bài học thực tiễn sâu sắc, biết ơn các anh hùng, liệt sĩ đã cống hiến tuổi thanh xuân cho đất nước để chúng ta có cuộc sống độc lập, tự do. Qua đó giúp thế thệ trẻ hôm nay và mai sau cảm nhận ý nghĩa cuộc sống, không ngừng phấn đấu học tập và lao động, xây dựng quê hương, đất nước ngày một giàu mạnh, sánh vai với các cường quốc năm châu theo lời dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.