Phát huy vai trò của thanh niên nông thôn Quảng Trị trong xây dựng nông thôn mới

Xây dựng nông thôn mới là một trong những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước ta. Để chương trình đạt được hiệu quả cao cần có sự chung tay góp sức của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân và toàn xã hội, trong đó, thanh niên nói chung và thanh niên nông thôn nói riêng có một vị trí và vai trò quan trọng. 

Có thể khẳng định hiện nay, thanh niên là một lực lượng quan trọng góp phần đáng kể trong việc tạo ra của cải vật chất cho gia đình và xã hội; là lực lượng xung kích trong các phong trào thi đua xây dựng quê hương ngày càng văn minh giàu đẹp. Trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay, đa số thanh niên có trình độ và tay nghề ngày càng cao, được trau dồi các kỹ năng nghề nghiệp, không ngừng phấn đấu vươn lên đáp ứng nhu cầu của quá trình đổi mới. 

Ngày nay, thanh niên là những người có sức khỏe, dám nghĩ, dám làm, mạnh dạn tham gia các phong trào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương để từ đó vươn lên thoát nghèo, làm giàu. Nhiều thanh niên đã tích cực tiếp thu, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, góp phần không nhỏ vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.

Ngoài ra, thanh niên nông thôn còn có vị trí quan trọng trong việc hưởng ứng và thực hiện hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động và đưa các chủ trương, chính sách đó vào cuộc sống, đến với các các tầng lớp nhân dân.
Trong nhiều năm qua Đoàn thanh niên các cấp đã có nhiều phong trào hoạt động sôi nổi, thiết thực và hiệu quả. Đặc biệt nhiều phong trào xung kích đã hướng về nông thôn khơi dậy tinh thần xung kích, vượt khó của thanh niên nông thôn góp phần chung tay xây dựng nông thôn mới. Thông qua các mô hình, hình thức hoạt động như đẩy mạnh phong trào “4 đồng hành với thanh niên trên con đường lập thân lập nghiệp”, “5 xung kích phát triển kinh tế- xã hội và bảo vệ Tổ quốc”… Đoàn thanh niên đã cùng các cấp, các ngành hỗ trợ thanh niên nông thôn trong các hoạt động như chuyển giao kiến thức, kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt; hỗ trợ vốn vay để phát triển sản xuất, kinh doanh; phối hợp đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho hàng ngàn lao động trẻ. Với những nỗ lực vượt bậc, mỗi năm các cấp bộ đoàn đã tạo điều kiện cho 700 thanh niên tìm được việc làm trong và ngoài nước, trên 5.000 bạn trẻ được định hướng nghề nghiệp, hơn 300 thanh niên và hộ gia đình thanh niên được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi. Trong 5 năm qua (2007 -2012) các cấp bộ đoàn, hội liên hiệp thanh niên đã tổ chức hơn 150 buổi tư vấn nâng cao kiến thức, kỷ năng tay nghề, hơn 22.500 đoàn viên thanh niên tham gia các buổi tư vấn lựa chọn nghề nghiệp. Thông qua các nguồn vốn vay ưu đãi đã giải quyết việc làm mới cho 3.500 thanh niên. 100% thanh niên xuất ngũ được đào tạo nghề và giải quyết việc làm.

Nhiều mô hình sản xuất kinh doanh giỏi, nhiều gương điển hình tiên tiến tiếp tục được nhân rộng. Hiện nay, toàn tỉnh có hơn 3.000 trang trại mô hình sản xuất thanh niên tại gia, vùng cát, vùng gò đồi có quy mô từ 1 – 15 ha, có thu nhập từ 30 – 100 triệu đồng/năm. 
Chính điều này đã từng bước hình thành lớp thanh niên nông thôn có kiến thức, tay nghề, có khát vọng vươn lên làm giàu chính đáng trên chính mảnh đất quê hương mình. Chính họ là lực lượng tiên phong trong việc khai thác tiềm năng, lợi thế của quê hương để phát triển kinh tế góp phần không nhỏ giải quyết việc làm ở địa phương. 

Bên cạnh đó, nhiều mô hình "công trình thanh niên", hoạt động tình nguyện có giá trị thực tiễn cao cũng được Đoàn thanh niên đẩy mạnh áp dụng và nhân rộng ra nhiều địa phương trong toàn tỉnh. Tiêu biểu như, thành lập các đội thanh niên xung kích, thanh niên tình nguyện bảo vệ môi trường, chăm sóc cây xanh, phòng chống dịch bệnh, thiên tai, chiến dịch tình nguyện mùa hè xanh... được tổ chức ra quân vào các dịp lễ, tết của địa phương và đất nước góp phần bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp, hạn chế tai nạn giao thông và bảo đảm an ninh trật tự tại các địa phương. Tiêu biểu như phong trào “Tuổi trẻ Quảng Trị học tập và làm theo lời Bác”, “Tuổi trẻ Quảng Trị thi đua làm theo lời Bác” đã thu hút đông đảo thanh niên tham gia. Qua 5 năm triển khai toàn tỉnh đã có 1.700 tập thể, công trình thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác được tuyên dương ở các cấp; hơn 2.000 phần việc thanh niên “làm theo lời Bác”... đã tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của tuổi trẻ góp phần bồi dưỡng thêm nhiều thanh niên ưu tú cho xã hội. Không những thế, hàng năm, Đoàn thanh niên đều có kế hoạch đăng ký giúp đỡ và vận động cộng đồng hỗ trợ vật liệu, tài chính, nhân lực giúp đỡ hộ nghèo làm nhà ở, huy động nguồn lực xây dựng nhà tình nghĩa cho các đối tượng gia đình chính sách, gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Vận động các doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ các cơ sở đoàn xây dựng nông thôn mới.

Bên cạnh đó, các cấp bộ đoàn còn tổ chức nhiều buổi tuyên truyền pháp luật về phòng chống tệ nạn xã hội, các lớp tập huấn kỹ năng nghiệp vụ cán bộ Đoàn nhằm chuẩn hóa đội ngũ góp phần xây dựng chính quyền ở nông thôn, động viên thanh niên khám tuyển nghĩa vụ quân sự... Thông qua các hoạt động trên đã có tác động tích cực đến nhận thức của đoàn viên thanh niên và nhân dân về chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. 

Các mặt hoạt động xây dựng đời sống văn hóa mới ở nông thôn cũng được các cấp, các ngành quan tâm, chú trọng. Nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao... đã lôi cuốn được đông đảo thanh niên tham gia nhằm xây dựng và nâng cao giá trị văn hóa, tinh thần ở nông thôn tạo ra môi trường văn hóa lành mạnh, trong sáng để đoàn viên thanh niên vừa là người tham gia vừa là người hưởng thụ. 

Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực thì hoạt động Đoàn trên địa bàn nông thôn còn bộc lộ những hạn chế nhất định. Đội ngũ cán bộ đoàn còn yếu về kỹ năng, nghiệp vụ; công tác nắm bắt, quản lý đoàn viên, thanh niên đi làm ăn xa vẫn còn nhiều bất cập. Ngoài ra, vai trò của Đoàn thanh niên trong việc tham gia xây dựng, giám sát chính sách về phát triển nông nghiệp, nông thôn còn mờ nhạt, việc kêu gọi thanh niên tham gia các phong trào thanh niên tình nguyện, thanh niên tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở địa phương có nơi chưa gắn với thực tiễn ở cơ sở. Công tác tập hợp, vận động, đoàn kết thanh niên còn thiếu sáng tạo, thiết thực; vấn đề giải quyết việc làm ở nông thôn chưa đáp ứng được nhu cầu của thanh niện; tình trạng thanh niên vi phạm pháp luật và các tệ nạn xã hội vẫn còn cao... Chính những hạn chế trên đã ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của thanh niên trong xây dựng nông thôn mới.

Để tiếp tục hưởng ứng phong trào “Tuổi trẻ Quảng Trị chung tay xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011 – 2015” và phương châm “Mỗi thanh niên một việc tốt, mỗi cơ sở đoàn một hoạt động thiết thực tham gia xây dựng nông thôn mới” đem lại hiệu quả cao, đặc biệt, thực hiện thành công quyết định số: 324/QĐ-TTg của Thủ Tướng Chính phủ về Đề án Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tham gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2013 – 2020 và thực hiện thắng lợi chương trình trọng tâm của Tháng thanh niên 2013 và Nghị quyết Đại hội tỉnh Đoàn lần thứ XI nhiệm kỳ 2012 – 2017, các tổ chức đoàn cần hướng thanh niên vào các hoạt động sau:

Một là, tiếp tục tuyên truyền, vận động thanh niên nông thôn tham gia học tập, nâng cao trình độ, tổ chức và xây dựng các phong trào thanh niên như: phong trào thanh niên lập nghiệp, thanh niên nông thôn trong công tác bảo vệ môi trường, giữ gìn an ninh trật tự, văn hóa, văn nghệ của địa phương.

Hai là, gắn với điều kiện thực tiễn của địa phương, các cơ sở đoàn chủ động phối hợp, liên kết với các đơn vị, tổ chức, cá nhân mở lớp học, hoặc các khoá bồi dưỡng ngắn ngày nhằm trang bị kiến thức cho thanh niên nông thôn, phối hợp tổ chức tư vấn, hỗ trợ cho họ về việc làm, kỹ năng tiếp thu tiến bộ kỹ thuật, kiến thức quản lý kinh tế. Đặc biệt, các tổ chức đoàn cần có biện pháp động viên thanh niên nông thôn chủ động nâng cao trình độ học vấn, kiến thức về tin học, ngoại ngữ, tay nghề... để thích ứng với quá trình hội nhập và khai thác có hiệu quả những tiềm năng lợi thế của địa phương góp phần thực hiện thành công chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Ba là, tổ chức Đoàn thanh niên, Hội liên hiệp thanh niên chăm lo, giải quyết nhu cầu chính đáng của thanh niên như tổ chức các hoạt động hỗ trợ về vay vốn, tìm kiếm thị trường, phát triển ngành nghề mới, các mô hình phát triển kinh tế bền vững… tại cộng đồng, nâng cao thu nhập, làm giàu chính đáng cho thanh niên ngay tại quê hương mình. 

Bốn là, các tổ chức cơ sở đoàn và mỗi đoàn viên thanh niên cần thực hiện tốt cuộc vận động “xây dựng đời sống văn hoá khu dân cư”; đấu tranh, phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội trong thanh niên. Tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, phương thức hoạt động của tổ chức Đoàn, Hội theo hướng thiết thực, hiệu quả, vì thanh niên; triển khai có hiệu quả các phong trào hành động cách mạng, phong trào thanh niên tình nguyện, phát động các phong trào thi đua yêu nước để đoàn kết tập hợp thanh niên, phát huy tinh thần, xung kích sáng tạo, “Mỗi thanh niên – một hành động thiết thực”, đảm nhận việc mới, việc khó, gương mẫu cùng nhân dân xây dựng nông thôn mới phát triển toàn diện, bền vững. 

Với những kết quả thu được, cùng với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể nhân dân, sự năng động và quyết tâm cao của các tổ chức cơ sở đoàn và đoàn viên thanh niên trong toàn tỉnh, chúng ta tin tưởng rằng cuộc vận động “Tuổi trẻ Quảng Trị chung tay xây dựng nông thôn mới” sẽ thu được kết quả tốt có sự lan tỏa sâu rộng và tạo thành phong trào thi đua sôi nổi trong thời gian tới./.